«Θεόδωρος Παπαγιάννης, Ιστορία – Διαχρονία» στο Μουσείο της Φιλοσοφικής

Ένα καλλιτεχνικό γεγονός στη γειτονιά μας που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο.

Η «Ανυπότακτη πόλη Ζωγράφου» ήταν παρούσα

Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκθεση για έναν από τους σημαντικότερους εν ζωή γλύπτες φιλοξενεί η Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (αίθουσα 210).

Τα εγκαίνια της έκθεσης με τίτλο «Θεόδωρος Παπαγιάννης, Ιστορία – Διαχρονία» έγιναν την Τρίτη 1 Φλεβάρη, στις 6 μ.μ. και ακολούθησε ξενάγηση από τον επιμελητή της, ομότιμο καθηγητή, Μάνο Στεφανίδη.

Σε σημείωμά του, με ημερομηνία 15/2/1994, το οποίο εμπεριέχεται στο βιβλίο του με τίτλο «Μύθοι και Σύμβολα» ο καλλιτέχνης αναφέρει:

«Μάζεψα τα αποκαΐδια με πόνο ψυχής από το καμένο Πολυτεχνείο και ΕΣΤΗΣΑ ΣΚΙΑΧΤΡΑ ΝΑ ΞΟΡΚΙΣΩ ΤΑ ΚΑΚΑ ΠΟΥ ΠΛΗΘΑΙΝΟΥΝ ΓΥΡΩ ΜΟΥ. Φαντάσματα που τρομοκρατούν τα όνειρά μου κι αγριεύουν τον ύπνο μου. Σημάδια μιας πραγματικότητας που με μελαγχολεί και με εξουθενώνει. Έβγαλα το μαύρο απ΄ την ψυχή μου που χρόνια τώρα οι κάθε είδους εμπρηστές την ποτίζουν.

Όρθωσα σύμβολα της παρακμής ενός κόσμου που αλληλοσπαράσσεται και μιας πατρίδας που μοιάζει να μην έχει κανένα μέλλον. Αναζητώ το μύθο σε μια εποχή που οι πολλοί κάνουν προσπάθεια να «απομυθοποιήσουν» όπως λένε την τέχνη, σαν μια φυγή από μια πραγματικότητα που δεν αντέχω…ΣΑΝ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΗΣ ΟΡΘΩΝΩ ΞΑΝΑ ΤΑ ΞΟΑΝΑ ΞΟΡΚΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΚΗ ΜΟΙΡΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ…

Μαζεύω τ΄ αποκαϊδια με απέραντη θλίψη από μια χώρα που καίγεται. Καίει τα πνευματικά της ιδρύματα και ό,τι σημαντικό της έχει απομείνει κι όλοι καμώνονται πως δεν συμβαίνει τίποτα…Ναι τα φαντάσματα αυτά με εκφράζουν. ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ Σ ΄ΕΝΑ ΕΘΝΟΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΕΙ ΥΠΝΩΤΙΣΜΕΝΟ…».

Ο καλλιτέχνης, ομότιμος καθηγητής της ΑΣΚΤ, εδώ και μισό αιώνα υπηρετεί τη μεγάλη παράδοση της ελληνικής γλυπτικής, συνδυάζοντας στο έργο του τόσο τον λαϊκό πολιτισμό και τη διακοσμητική δεξιοτεχνία της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Ηπείρου, όσο και τον πριμιτιβιστικό μοντερνισμό των αρχών του περασμένου αιώνα. 

Ασυμβίβαστα ανθρωποκεντρικός, εμμένει στους ιερατικούς, ξοανικούς τύπους που διδάχτηκε από τους μεγάλους δασκάλους του εικοστού αιώνα, δηλαδή από τον Αρσιπένκο, τον Μπρανκούζι, τον Ζάντκιν, τον Τζιακομέτι, αλλά και τον ίδιο του Πικάσο, που ήταν, συν όλα τα άλλα, κορυφαίος γλύπτης.

Μερικά χαρακτηριστικά της ποιητικής του: αρχαϊκότητα, θεατρική αίσθηση, χειρωνακτική εμμονή, μνημειώδες που όμως σέβεται τη λεπτομέρεια, άμεση σχέση με τα υλικά, είτε αυτά είναι πέτρα, είτε πηλός, είτε μπρούντζος, είτε μάρμαρο, γνώση, τέλος, του απόλυτου δράματος που εκπροσωπεί η ύλη. Η πλαστική του σοφία προέρχεται από την εμπειρική γνώση και την παρατήρηση και είναι περισσότερο συναισθηματική και λιγότερο εγκεφαλική. Εκτός της μεγάλης, ευρωπαϊκής παράδοσης ισότιμες αναφορές του ήταν και είναι ο Γιαννούλης Χαλεπάς, ο Γεράσιμος Σκλάβος, ο Χρήστος Καπράλος και βέβαια ο δάσκαλος του Γιάννης Παππάς.

Στον τελευταίο αφιερώνει ο Παπαγιάννης την έκθεση – παρέμβαση (ανάμεσα στις προθήκες και τα μόνιμα εκθέματα του πανεπιστημιακού μουσείου) ο τίτλος της οποίας επιλέχθηκε γιατί επιδιώκονται τόσο η διαφωτιστική επικοινωνία αλλά και ο διάλογος ανάμεσα στις διαφορετικές, πολιτιστικές περιόδους, όσο και η αναντίρρητη συνέχεια που υπάρχει στην τέχνη (αυτό δηλαδή που λείπει δραματικά από την κοινωνία ευρύτερα: επικοινωνία και διάλογος).

Φωτογραφικό υλικό Μιχάλης Πετράκης

Η έκθεση θα μένει ανοιχτή από 09:00 – 16:30  

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s